z dnia na dzień musiał zmienić mieszkanie

- dzień powszedni (roboczy) weekday; (zwykły) ordinary day

- pociąg kursuje wyłącznie w dni powszednie the train only runs on weekdays

- tak wygląda nasz dzień powszedni that’s what a typical day is like

- dzień pracy a. roboczy a working day GB, a workday US

- dzień wolny od pracy a holiday

- autobus nie kursuje w święta i dni wolne od pracy the bus does not run on Sundays or holidays

- dzień świąteczny a holiday

- wziąć dzień urlopu to take a day off

- tego dnia było pochmurno it was a cloudy day

- pewnego dnia one day

- pewnego dnia się o tym dowiecie you’ll get to know about it one day

- pewnego dnia obudzisz się i… one day you’ll wake up and…

- na drugi/trzeci dzień a. drugiego/trzeciego dnia on the second/third day

- trzeciego dnia poczuła się lepiej she felt better on the third day

- cztery dni później four days later

- co drugi/co trzeci dzień every second/third day

- lada dzień any day now

- wydarzenie/temat/bohater dnia an event/topic/hero of the day

- mieć swój dzień to have ones day

- to był mój wielki dzień it was my big day

- mam dziś dobry dzień today is my lucky day

- dziś mam zły dzień, robota mi się nie klei this really isn’t my day, work is heavy going

- pechowy/szczęśliwy dzień unlucky a. bad/lucky day

- co dzień every day, daily

- ubranie na co dzień clothes for everyday use

- na co dzień chodziła w spodniach she normally a. usually wore trousers

- wstał jak co dzień przed piątą as usual he got up before five o’clock

- tak na co dzień pusto tu i ciemnawo usually, it’s an empty and dark place

- co dnia książk. every day, daily

- spotykał ją co dnia he met her every day

- dzień w dzień day in day out, day by a. after day

- matka wydzwania do nas dzień w dzień mother phones us every single day

- w tych dniach one of these days, any day now

- wyjeżdża w tych dniach he’s leaving any day now

- na dniach pot. any day now

- powinien wrócić na dniach he should return any day now

- z dnia na dzień (nagle) from one day to the next; (stopniowo) day by day

- odkładać coś z dnia na dzień to delay doing sth

- żyć z dnia na dzień to live from hand to mouth a. a hand-to-mouth existence

- z dnia na dzień nabierają wprawy they are becoming more proficient by the day

- z dnia na dzień musiał zmienić mieszkanie he had to move unexpectedly

- ciężki/pracowity dzień a hard/busy day

- spędzić dzień na zakupach/na plaży to spend the day shopping/on the beach

- dobrze rozpocząć/zakończyć dzień to begin the day/end the day well

- było jeszcze ciemno, kiedy w szpitalu zaczął się dzień it was still dark outside when the day began at the hospital

- przez cały dzień the whole day

- przez cały dzień przygotowywała się do przyjęcia it took her the whole day to get ready for the party

- uszycie sukienki zajęło jej cały dzień it took her the whole day to sew the dress

- cały (boży) dzień the whole day long

- siedzą cały dzień za biurkami i nic nie robią they sit at their desks all day long doing nothing

- cały dzień spędził w łóżku/przed telewizorem he spent the whole day in bed/watching television

- całymi dniami a. po całych dniach all day (long)

- całymi dniami a. po całych dniach nie ma go w domu he’s never at home

- dzień i noc a. dniem i nocą a. dniami i nocami day and night

- pracował dniami i nocami he worked day and night

- krem na dzień a day cream

- dzień dobry good day; (rano) good morning; (po południu) good afternoon

- na dzień dobry (na powitanie) in salutation; pot., przen. (na początek) for a start

- ukłonić się komuś/pocałować kogoś na dzień dobry to greet sb/to greet sb with a kiss

- na dzień dobry dostał służbowy samochód for starters he was given a company car

- już na dzień dobry przegraliśmy dwa mecze we immediately lost two matches

- słoneczny/deszczowy dzień a sunny/rainy day

- najkrótszy/najdłuższy dzień w roku the shortest/longest day of the year

- dzień się wydłuża the days are getting longer

- w listopadzie dnia ubywa in November the days begin to draw in

- dzień wstaje a. wschodzi a. budzi się dawn a. the day is breaking

- za dnia by day, in a. during the daytime

- wrócimy jeszcze za dnia we’ll be back before nightfall

- za dnia wszystko lepiej widać it’s easier to see everything in the daylight

- skończymy do dnia a. przed dniem we’ll finish early in the morning

- wrócili nade a. przede dniem he got back early in the morning

- dzień kalendarzowy calendar day

- jaki dziś dzień? what day is it today?

- poznaliśmy się w dniu jego urodzin we met on his birthday

- umowa z dnia 31 marca 1994 a contract dated a. of 31March 1994

- dzień wczorajszy/dzisiejszy/jutrzejszy książk. yesterday/today/tomorrow

- na dzień dzisiejszy książk. as of today

- żyć dniem dzisiejszymprzen. to live a day-to-day existence

- wspomnienia o dniu wczorajszym przen. memories of the past

- o dzień jazdy stąd jest oaza there’s an oasis one-day’s ride away from here

- miasteczko leży dwa dni drogi stąd the town is two days’ journey away from here

- dożywać ostatnich dni to live out the rest of one’s days

- pragnął zapomnieć o dniach poniewierki he wanted to forget his days of misery

- □ dzień polarny Astron. polar day

- dzień rektorski Uniw. a day free from classes

- Dzień Dziecka Children’s Day

- Dzień Matki Mother’s Day

- Dzień Kobiet Women’s Day

- Dzień Pański Relig. Day of the Lord

- Dzień Pojednania a. Przebłagania Relig. Day of Atonement, Yom Kippur

- dzień skupienia Relig. day of retreat

■ nie znać a. nie być pewnym dnia ani godziny to be (living) on borrowed time książk.; to know neither the day nor the hour

- podobny jak dzień do nocy as different as chalk and cheese

* * *

* * *

dni- Gen. -a pl. -e l. dni

1. ( od wschodu do zachodu słońca) day; dzień dobry (= powitanie) ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon; dzień wolny (od pracy) day off; dzień pracy l. roboczy weekday; dzień powszedni weekday; dzień świąteczny holiday; dzień polarny astron. polar day; przesilenie dnia z nocą solstice; do białego dnia till dawn; w biały l. jasny dzień in broad daylight; rośliny krótkiego dnia bot. short-day plants; cały boży dzień all day long, the whole day; dniem i nocą day and night; przede l. nade dniem just before dawn; podobny jak dzień do nocy like night and day.

2. (= doba) day and night; dzień po dniu day after day; dzień w dzień day in, day out; dzień wczorajszy (= wczoraj) yesterday; (= przeszłość) yesterday, past; dzień dzisiejszy (= dzisiaj) today; (= teraźniejszość) today, present; dzień jutrzejszy (= jutro) tomorrow; (= przyszłość) tomorrow, future; szukać wczorajszego dnia hang around; do dnia dzisiejszego until now; temat dnia headline; bohater dnia hero of the day; nie znasz dnia ani godziny you never know the day; żyć z dnia na dzień live from day to day, live from hand to mouth; odkładać coś z dnia na dzień put sth off from day to day; co dzień every day; mieć dobry dzień have one's lucky day, have a good day; mieć zły dzień have a lousy l. bad day; dzień drogi dzieli nas od Warszawy we are a day's journey from Warsaw; trzy dni zwolnienia lekarskiego three days' sick leave; opłata za dzień day's rate.

3. (= wyznaczony termin) date; dzień ślubu wedding day; dzień tygodnia week day; dzień imienin nameday; dzień urodzin birthday; lada dzień any day, any time now; po dziś dzień till now; do sądnego dnia forever; Dzień Kobiet Women's Day; Sądny Dzień rel. Doomsday; Dzień Zaduszny rz.-kat. All Souls' Day.

4. (= jakiś okres) days; twoje dni są policzone your days are numbered.